Yuhanna 5:20 - Gerçek Tanrı Kimdir?

Kutsal Kitap'ta defalarca vurgulanan en açık gerçeklerden biri şudur: Tek gerçek Tanrı, İsa Mesih'in ve bizlerin Babası olan YAHVE'dir.

İsa Mesih'in Öğrettiği Tanrı

İsa, Tanrı'nın kim olduğunu açıkça öğreten bir dua etmiştir. Yuhanna 17:3'te şöyle der:

"Sonsuz yaşam, tek gerçek Tanrı olan seni ve gönderdiğin İsa Mesih'i tanımalarıdır."
(Yuhanna 17:3)

Bu sözler, sonsuz yaşamın temelinin Tanrı'yı doğru tanımak olduğunu gösteriyor. İsa burada kendisini değil, kendisini gönderen Babası'nı tek gerçek Tanrı olarak tanımlıyor.

Yahudilerin İnancı: YAHVE Tek Tanrı'dır

İsa'nın yaşadığı dönemde Yahudiler, Tanrı'nın tek olduğunu ve bu Tanrı'nın Yahve olduğunu biliyorlardı. Onların inancı çok netti:

"Bir tek Babamız var, o da Tanrı'dır."
(Yuhanna 8:41)

Yahudi halkı arasında ne "teslis" (üçleme) fikri ne de İsa'nın Tanrı olduğu düşüncesi vardı. Eski Antlaşma boyunca, Tanrı her zaman tek olarak tanıtılır; peygamberler üçlü bir Tanrı'dan hiç söz etmez. Koca Eski Ahit boyunca üçleme doktrinine dair tek bir açıklama bile olmaması, bu öğretinin Kutsal Kitap kökenli olmadığını gösterir.

İsa'nın Tanrısı Kimdir?

İsa sadece Baba Tanrı'yı tek gerçek Tanrı olarak göstermekle kalmadı, aynı zamanda kendisinin de bir Tanrısı olduğunu açıkça söyledi:

"Benim Babamın ve sizin Babanızın, benim Tanrımın ve sizin Tanrınızın yanına çıkıyorum."
(Yuhanna 20:17)

Bu sözlerde, İsa hem Tanrı'ya kulluk eden bir insan olduğunu hem de bizlerle aynı Tanrı'ya yöneldiğini açıkça ortaya koyar.

İsa Tanrı'nın Adını Açıklıyor

İsa, duasında Babası'nın yani gerçek Tanrı'nın adını bildirdiğini söylüyor:

"Senin adını onlara bildirdim ve bildirmeye devam edeceğim."
(Yuhanna 17:26)

Peki Tanrı'nın adı nedir? Kutsal Kitap boyunca yaklaşık 7000 kez geçen isim YHWH (Yahve)'dir. Bu, Kitap'ın en temel gerçeklerinden biridir.

Garip Bir Çelişki

İlginçtir ki, üçleme inancına sahip kişiler, İsa'ya "Yahve" demektedirler. Ancak bu büyük bir çelişki doğurur. Çünkü İsa, "Yahve olan Tanrımın adını insanlara bildiriyorum" demektedir. O halde adını açıklayan birinin, o isimle anılması mümkün mü?

Bu mantıkla şöyle bir cümle ortaya çıkar:
"Ben Yahve olan Tanrımı bildiriyorum; çünkü ben Yahve'yim!"
Bu, Kutsal Kitap'a ve sağduyuya açıkça ters düşer.

1. Yuhanna 5:20 Ne Anlatıyor?

Sevgili okuyucu, önceki bölümde birkaç örnek üzerinden, Tanrı'nın kim olduğuna dair Kutsal Kitap'ın açık tanıklığını birlikte inceledik. Bu örnekleri çoğaltabiliriz, ama amacımız bir ansiklopedi değil, net bir gerçeği paylaşmak: Kutsal Kitap'ta Tanrı olarak tanıtılan kişi, İsa Mesih'in Tanrısı olan Yahve'dir.

Şimdi gelin, sıkça yanlış anlaşılan bir ayeti birlikte dikkatle inceleyelim:

"Tanrı'nın Oğlu gelmiş ve gerçek olanı tanımamız için bize anlama gücü vermiştir. Biz gerçek olanda, O'nun Oğlu İsa Mesih'teyiz. O, gerçek Tanrı ve sonsuz yaşamdır."
(1. Yuhanna 5:20)

Houtos ("O") Kimdir?

Üçleme inancını savunan bazı kişiler, bu ayette geçen "O (Grekçesi: houtos)" zamirinin İsa'yı işaret ettiğini ve bu nedenle İsa'nın "gerçek Tanrı ve sonsuz yaşam" olduğunu söyler. Fakat bu yorum, hem bağlamla hem de Kutsal Kitap'ın genel öğretisiyle çelişmektedir.

Zamirler (houtos gibi) her zaman kendisinden hemen önce gelen özneyi işaret etmez. Bu Kutsal Kitap'ta başka örneklerle de görülür. Ayrıca birçok ciddi akademik kaynak da bu konuda aynı görüştedir.

Akademik Görüşler

B. F. Westcott (Cambridge Üniversitesi):

"Zamir, cümlede ona en yakın olan değil, elçinin zihninde öne çıkan kişiyi temsil eder. Yuhanna'nın zihninde İsa'nın Babası vardı."

Erich Haupt (Alman ilahiyatçı):

"Bu zamirin, cümledeki en yakın ismi mi, yoksa daha önce bahsi geçen Tanrı'yı mı kastettiği dikkatlice değerlendirilmelidir."

Vatikan Kutsal Kitap Araştırma Merkezi:

"Houtos zamiri, ayetlerin doruk noktasında gerçek Tanrı'ya – YHWH'ye – işaret etmektedir." ( A Grammatical Analysis of the Greek New Testament)

Başka Ayetlerle Karşılaştırma

Bu dilsel durumun başka örnekleri de var. Aynı elçinin kaleme aldığı 2. Yuhanna 1:7'de şöyle der:

"İsa Mesih'in beden alıp geldiğini kabul etmeyen birçok aldatıcı dünyanın her yanına yayıldı. Aldatıcı, Mesih karşıtı olan bunlardır."

Grekçe metinde "bunlar" zamiri, cümlede İsa Mesih'e en yakın dursa da, kastettiği kişiler İsa'yı reddeden kişilerdir. Yani zamirin kime işaret ettiğini anlamak için sadece kelime sırasına değil, bağlama bakmak gerekir.

Nitekim şöyle bir anlam karmaşası doğabilir:

• "Aldatıcı, Mesih karşıtı olan bunlardır."

• Veya hatalı biçimde: "Aldatıcı Mesih, karşıtı olan bunlardır."

Ama biz bağlama bakarak, burada kastedilenin İsa'ya karşı çıkanlar olduğunu net bir şekilde anlıyoruz.

Sonuç: 1. Yuhanna 5:20 Kimi Tanımlar?

Bağlam ve dilbilgisi ışığında, bu ayette geçen "O gerçek Tanrı ve sonsuz yaşamdır" ifadesi İsa'ya değil, İsa'nın Tanrısı olan YAHVE'ye işaret etmektedir. Houtos zamiri burada Tanrı'ya dönüktür, çünkü İsa:

• Bizi Tanrı'ya götürmek için gönderilmiştir.

• Kendisinin de bir Tanrısı olduğunu açıkça söylemiştir.

• Tanrı'nın adını insanlara açıklamak için görevlendirilmiştir.

İsa, Tanrı'nın Oğlu'dur – Tanrı'nın kendisi değildir.

1.Yuhanna 5:20'yi daha iyi anlayabilmek için bir noktaya daha dikkat etmemiz faydalı olacaktır:

"Tanrı'nın Oğlu gelmiş ve gerçek olanı tanımamız için bize anlama gücü vermiştir. Biz gerçek olanda, O'nun Oğlu İsa Mesih'teyiz. O, gerçek Tanrı ve sonsuz yaşamdır."
(1. Yuhanna 5:20)

Bu ayetin son cümlesi, aslında ayetin başında söylenenlerin bir özetidir. Tanrı'nın Oğlu, yani İsa, bize "gerçek olanı tanıma gücü" verdi – peki "gerçek olan" kimdir? Elbette ki O'nun Babası, yani Yahve.

Yuhanna'nın Net Tavrı

Yuhanna, hem İncil'inde hem de mektuplarında İsa'nın kim olduğunu çok net bir şekilde ortaya koyar:

"İsa'nın, Tanrı'nın Oğlu Mesih olduğuna iman edesiniz diye yazılmıştır." (Yuhanna 20:31)

"Hiç kimse hiçbir zaman Tanrı'yı görmüş değildir." (1.Yuhanna 4:12)

"Kutsal Kulun İsa'nın adıyla belirtiler ve harikalar yapmak için elini uzat." (Elçilerin İşleri 4:30)

Görüldüğü gibi İsa, "Tanrı" değil; Tanrı'nın Oğlu, Tanrı'nın Kulu, ve Tanrı'yı tanıtan kişidir. Bu nedenle İsa'yı Yahve olarak tanımlamak ya da onu doğrudan "gerçek Tanrı" ilan etmek, Kutsal Kitap'ın geri kalanıyla çelişmektedir.

Tanrı ve Baba: Yuhanna'nın Tercihi

Yuhanna yazılarında "Tanrı" ve "Baba" sözcüklerini eş anlamlı olarak tekrar tekrar kullanır. Bu onun düşünce yapısının bir göstergesidir. Örneğin:

📌 1. Yuhanna 4:9-10: Tanrı'nın sevgisi Oğlunu göndermesinde görülür.
📌 1. Yuhanna 4:14-15: Baba, Oğlunu dünyanın Kurtarıcısı olarak göndermiştir.
📌 1. Yuhanna 5:9-11: Tanrı'nın tanıklığı, Oğluna yöneliktir.

"Tanrı" ve "Oğul" terimleri ise Yuhanna'da açıkça farklı varlıkları ifade eder. Asla birbirine karıştırılmazlar. Bu da 1. Yuhanna 5:20'nin sonunda geçen "gerçek Tanrı" ifadesinin İsa'ya değil, İsa'nın Tanrısı olan Baba'ya ait olduğunu netleştirir.

Basit Ama Güçlü Bir Örnek

Yazımızı sade bir örnekle noktalayalım:

"Babam bizler için her şeyi yapar, o gerçekten evimizin sahibidir. Babam olmadığında abim bize sahip çıkar, babamı aratmaz, onu anımsatır ve bize onu tanıtır. O gerçekten de evimizin direğidir."

Şimdi soralım:

📌 Bu örnekte "evin direği" kimdir?

Kelimelere bakarak hemen "abim" cevabını vermek kolay olabilir. Ama bağlamı dikkate aldığımızda evin gerçek direği babadır. Abim sadece babamı tanıtır, onun yokluğunda görev üstlenir.

Aynı şekilde, 1. Yuhanna 5:20'de de:

• Gerçek Tanrı'yı tanıtan İsa'dır.

• Ama "gerçek Tanrı" İsa değildir; O'nun Babasıdır